فضيلت گريه بر امام حسين(ع)
هر كه در مرثيه حسين (عليه السّلام) شعري بگويد و بگريد و بگرياند، حق تعالي او را بيامرزد و بهشت را براي او واجب مي گرداند.
هميشه زبان، مترجم عقل بوده ولي ترجمان عشق، چشم است. آنجا كه اشكي از روي احساس و درد و سوز مي ريزد، عشق حضور دارد ولي آنجا كه زبان با گردش منظم خود جمله هاي منطقي مي سازد عقل حاضر است.
بنابراين همانطور كه استدلالات منطقي و كوبنده مي تواند همبستگي گوينده را با اهداف رهبران مكتب آشكار سازد قطره اشك نيز مي تواند اعلان جنگ عاطفي بر ضد دشمنان مكتب محسوب گردد.
از اين رو گريه حضرت زينب عليهاالسلام بر اهل بيت عليهم السّلام گريه عاطفي و گريه پيام آور و يك نوع نهي از منكر و شعار شورانگيز و سوزاننده و رسواگر طاغوتيان و ستمگران بود.
بر همين اساس است كه پيامبر اكرم و امامان عليهم السّلام كسي را كه آمادگي گريه كردن ندارد به تباكي (خود را به شكل گريه درآوردن) دعوت كرده اند تا ياد حسين در همه قرون و اعصار در خاطره ها زنده بماند.
در اجر و ثواب گريه بر امام حسين عليه السّلام
اجر و مزد گريه براي آن حضرت بسيار عظيم و بزرگ است و خداوند خود ضامن آن مي باشد.
گريه براي آن حضرت سختي هاي زمان احتضار را از بين مي برد زيرا امام صادق عليه السّلام به مسمع بن عبدالملك فرمودند: آيا مصائب آن جناب (امام حسين عليه السّلام) را ياد مي كني؟
عرض كرد: بلي والله مصائب ايشان را ياد كرده و گريه مي كنم.
حضرت فرمودند: آگاه باش كه خواهي ديد در وقت مردن پدران مرا كه به ملك الموت وصيت تو را مي كنند كه سبب روشني چشم تو باشد.
همچنين فرمودند: اي مسمع گريه بر احوالات حسين (عليه السّلام) سبب مي شود كه ملك الموت بر تو مهربان تر از مادر گردد.
گريه بر حضرت اباعبدالله الحسين (عليه السّلام) باعث راحتي در قبر، فرحناك و شادان شدن مرده، شادان و پوشيده بودن او در هنگام خروج از قبر است در حالي كه او مسرور است فرشتگان الهي به او بشارت بهشت و ثواب الهي را مي دهند.
اجر و مزد هر قطره آن اين است كه شخص هميشه در بهشت منزل كند.(1)
گريه كننده بر امام حسين عليه السّلام در بهشت با ايشان و هم درجه ايشان خواهد بود.(2)
شيخ جليل جعفر بن قولويه در كامل از ابن خارجه روايت كرده است:
روزي در خدمت امام صادق عليه السّلام بوديم و امام حسين عليه السّلام را ياد كرده و از او نام برديم. حضرت صادق عليه السّلام بسيار گريستند و ما نيز به تبع ايشان گريستيم. پس حضرت صادق عليه السّلام فرمودند كه امام حسين عليه السّلام مي فرمود من كشته گريه و زاري (اشكم) هستم نام من در نزد هيچ مؤمني برده نمي شود مگر آن كه محزون و گريان مي شود.
در روايت آمده است هيچ روزي نبود كه اسم امام حسين عليه السّلام در نزد امام صادق عليه السّلام برده شود و آن امام در آن روز تبسمي بر لب بياورند. آن حضرت در تمام روز گريان و محزون بودند و مي فرمودند: امام حسين عليه السّلام سبب گريه هر مؤمن است.
شيخ طوسي و شيخ مفيد از ابان بن تغلب روايت كرده اند كه حضرت صادق عليه السّلام فرمودند: نَفَس كسي كه براي مظلوميت ما محزون است تسبيح است و اندوه و ماتم او عبادت خدا و پوشيدن اسرار ما از بيگانگان جهاد در راه خداست .(3)
شيخ كشي(ره) از زيد شحام روايت كرده است كه: من با جماعتي از كوفيان در خدمت امام صادق عليه السّلام بوديم، جعفر بن عفان وارد شد . حضرت او را اكرام كردند و نزديك خود نشاندند و فرمودند يا جعفر!
جعفر عرض كرد: جانم، خدا مرا فداي تو كند.
حضرت فرمودند: به من گفته اند تو در مرثيه و عزاي حسين (عليه السّلام) شعر مي گوئي.
جعفر عرض كرد: بله، فداي تو شوم.
حضرت فرمودند: پس بخوان.
جعفر شروع به خواندن مرثيه نمود، حضرت امام صادق عليه السّلام و حاضرين مجلس گريستند.
حضرت آنقدر گريست كه اشك چشم مباركش بر محاسن شريفش جاري شد.
پس از آن حضرت صادق عليه السّلام فرمودند: به خدا سوگند، كه ملائكه مقرب در اينجا حاضر شدند و مرثيه تو را كه در مصائب حسين (عليه السّلام) خواندي شنيدند و بيشتر از ما گريستند و حق تعالي در همين ساعت بهشت را با تمام نعمت هاي آن براي تو واجب گردانيد و گناهان تو را آمرزيد.
پس امام فرمودند: اي جعفر مي خواهي كه زيادتر بگويم؟
جعفر عرض كرد: بله، اي سيد من.
حضرت فرمود: هر كه در مرثيه حسين (عليه السّلام) شعري بگويد و بگريد و بگرياند، حق تعالي او را بيامرزد و بهشت را براي او واجب مي گرداند. (4)
شيخ صدوق (ره) در امالي از ابراهيم بن ابي المحمود روايت كرده كه امام رضا عليه السّلام فرمودند: ماه محرم ماهي بود كه اهالي جاهليت، جنگ و قتال را در آن ماه حرام مي دانستند، ولي اين امت جفاكار خون هاي ما را در آن ماه حلال دانستند و حرمت ما را هتك كرده و زنان و فرزندان ما را در آن ماه اسير كردند. آتش در خيمه هاي ما افروخته و اموال ما را غارت كردند. حرمت حضرت رسالت (صلي الله عليه و آله) را در حق ما رعايت نكردند.
همانا مصيبت شهادت حسين (عليه السّلام) ديده هاي ما را مجروح گردانيد و اشك ما را جاري كرده . عزيز ما را ذليل گردانيده است و زمين كربلا مورث كرب و بلاء ما گرديد.
پس بايد بر حسين بگريند، همانا گريه بر آن حضرت گناهان بزرگ را فرو مي ريزد.
سپس حضرت رضا عليه السّلام فرمودند: پدرم چون ماه محرم داخل مي شد كسي آن حضرت را خندان نمي ديد. و اندوه و حزن پيوسته بر او غالب مي شد تا روز عاشورا. آن روز، روز مصيبت و حزن و گريه او بود و مي فرمود: امروز روزي است كه حسين (عليه السّلام) شهيد شده است.
و همچنين شيخ صدوق از آن حضرت روايت كرده: هر كه روز عاشورا روز مصيبت و اندوه گريه او باشد حق تعالي روز قيامت را براي او روز شادي و سرور گرداند و ديده گانش در بهشت به نور ما روشن شود. (5)
از ريان بن شبيب روايت شده است كه گفته روز اول محرم به خدمت امام رضا عليه السّلام رسيدم حضرت فرمودند: ... اي پسر شبيب اگر بر حسين (عليه السّلام) گريه كني و آب ديده گان تو بر روي تو جاري شود حق تعالي جميع گناهان صغيره و كبيره تو را مي آمرزد خواه اندك باشد و خواه بسيار.
اي پسر شبيب: اگر مي خواهي خدا را ملاقات كني در حالي كه هيچ گناهي نداشته باشي حسين (عليه السّلام) را زيارت كن.
اي پسر شبيب اگر مي خواهي كه در غرفه اي از بهشت با رسول خدا و ائمه طاهرين محشور شوي قاتلان حسين (عليه السّلام) را لعنت كن.
اي پسر شبيب اگر بخواهي مانند شهداي كربلا باشي و ثواب آنها را داشته باشي هر گاه مصيبت آن حضرت را ياد كردي بگو: يا لَيتَني كُنتُ مَعَهُم فَاَفُوزَ فَوزًا عَظيماً؛ اي كاش من با ايشان بودم و رستگاري عظيمي مي يافتم.
اي پسر شبيب اگر مي خواهي در درجات عاليه بهشت با ما باشي پس براي اندوه ما اندوهناك باش و در شادي ما شاد. بر تو باد ولايت و محبت ما كه اگر كسي سنگي را دوست داشته باشد حق تعالي او را در قيامت با آن محشور مي گرداند. (6)
ابن قوليه با سند معتبر روايت كرده از ابي هارون مكنوف كه گفت: به خدمت حضرت صادق عليه السّلام مشرف شدم آن حضرت فرمودند. كه براي من مرثيه حسين (عليه السّلام) بخوان. من نيز شروع كردم به خواندن.
امام فرمود: به اين صورت نخوان به همان سبك و سياقي كه نزد خودتان متعارف است و نزد قبر حسين (عليه السّلام) مي خوانيد بخوان. پس من خواندم.
حضرت گريستند و من ساكت شدم.
فرمود: بخوان، من خواندم تا آن اشعار تمام شد.
حضرت فرمود: باز هم براي من مرثيه بخوان، من شروع كردم به خواندن اين اشعار: يا مَريَمُ قومُي فَاندُبي مَولاكِ وَ عَليَ الحُسَين فَاسعَدي بِبُكاكِ
پس حضرت بگريست و زن ها هم گريستند و شيون نمودند و هنگامي كه از گريه آرام شدند فرمودند: اي اباهارون هر كس براي حسين (عليه السّلام) مرثيه بخواند و يك نفر را بگرياند بهشت بر او واجب مي شود. و سپس فرمودند: هر كس امام حسين عليه السّلام را ياد كند و بر او گريه كند بهشت بر او واجب مي شود. (7)
به سند معتبر از عبدالله بن بكر روايت كرده اند كه گفت: روزي از حضرت صادق عليه السّلام پرسيدم كه يابن رسول الله اگر قبر حضرت امام حسين عليه السّلام را بشكافند آيا در قبر آن حضرت چيزي خواهند ديد؟
حضرت فرمود: اي پسر بكر چه بسيار عظيم است سؤال تو به درستي كه حسين بن علي عليهماالسّلام با پدر و مادر و برادر خود در منزل رسول خدا صلي الله عليه و آله مي باشند و با آن حضرت روزي خورده و شادماني مي كنند.
گاهي بر جانب راست عرش آويخته و مي گويد پروردگارا وفا كن به عهدي كه با من بسته اي و نظر مي كند بر زيارت كنندگان خود، ايشان را با نام هايشان و نام پدرانشان مي شناسند. و نظر مي كنند به سوي آنهائي كه بر او گريه مي كنند و برايشان طلب آمرزش كرده و از پدرانشان مي خواهند كه براي آنها استغفار كنند و مي گويند:
اي گريه كننده بر من اگر بداني خدا چه جيزي براي تو مهيا كرده از ثواب ها، هر آينه شادي تو زيادتر از اندوه تو خواهد شد.
آن بزرگوار از حق تعالي درخواست مي كند كه هر گناه و خطا كه گريه كننده بر او كرده است بيامرزد. (8)
ارزش قطره اشك براي امام حسين عليه السلام
قطره اي از آن اگر در جنهم بيفتد آتش و حرارت آن را خاموش مي كند.
ملائكه خود آن اش كها را گرفته و در شيشه اي ضبط مي كنند. (9)
براي هر عملي ثواب محدودي است جز ثواب آن اشك كه اجر آن محدوديتي و يا اتمامي ندارد.
چشم گريان در عزاي امام حسين عليه السّلام و ارزش آن
اگر اشك بر امام حسين عليه السّلام داراي اين همه اعتبارست يقينا چشمي كه در عزاي او گريان باشد نيز خواص و ويژگي هاي مربوط به خود را دارد.
خواص چشم گريان در عزاي امام حسين عليه السلام
آن چشم در نزد خداوند از تمام چشم ها محبوب تر است.(10)
همه چشم ها در روز قيامت گريانند مگر چشمي كه بر امام حسين عليه السّلام گريه كرده باشد. (11)
آن چشم روشن شود به نور كوثر و نظر به آن. (12)
آن چشم را ملائكه تبرّك مي كنند و اشك را خود از آن پاك مي كنند.(13)
خواص گريه براي امام حسين عليه السلام
هر كسي كه تا به حال خداوند اين مرحمت را در حق او نموده باشد و توانسته باشد قطره اشكي در عزاي آن حضرت از ديدگان جاري سازد به خوبي آثار و بركات نوراني و حالات معنوي وصف ناشدني آن را در يافته اما گريه براي آن حضرت خواصي مربوط به خود را دارد كه ما اجمالاً بعضي از آن را ذكر مي كنيم: صله حضرت محمد صلي الله عليه و آله است. (14)
مساعدت و ياري حضرت زهرا سلام الله عليها است زيرا آن مكرمه هر روز در عزاي فرزندنش مي گريد. (15)
اداء حق پيامبر صلي الله عليه و آله، خدا و ائمه هدي عليهم السّلام است. (16)
گريه براي آن حضرت تأسي به انبياء، ملائكه و عبادالصالحين خداوند است.
اداء مزد رسالت پيامبر است زيرا در قرآن آمده كه مزد رسالت پيامبر مودّت ذي القربي (دوستي با خاندان رسول خدا) است. ترك آن جفا به آن حضرت است. (17)
تسلي دهنده دل از جميع گريه ها و اندوه ها است. (18)
خواص مجالس ذكر مصائب امام حسين عليه السّلام
كساني كه در مجالس ذكر او شركت مي كنند به خوبي حال و هواي آنجا را درك كرده و ارتباط معنوي عميقي با حضرتش برقرار مي سازند، اما بر طبق احاديث و روايات متعدد مجالس آن حضرت داراي ويژگي هايي است:
1- هر كس بنشيند در مجالسي كه در آن به امر ائمه عليهم السّلام پرداخته شده و ذكر مصائب آنان است دل او نمي ميرد در آن روزي كه دل ها مي ميرند. (19)
2- اينگونه مجالس محبوب خدا، رسول او و ائمه عليهم السلام مي باشد.(20)
3- نَفَس فرد عزادار در آن مجلس تسبيح خداوند است.(21)
4- اين مجالس محل نَظَر حضرت امام حسين عليه السّلام است. زيرا آن جناب در عرش است و از آنجا به سوي سرزمين كربلا و زوّار و گريه كنندگان خود نظاره مي كنند. (22)
5- ملائكه مقرب خداوند درآن مجلسي حاضر مي شوند.
6- مجلس عزاي امام حسين عليه السّلام هر جا بر پا شود آنجا قبه و بارگاه اوست .
7- معراج گريه كنندگان است زيرا كه محل نزول صلوات و رحمت الهي و غفران ذنوب و ... است.
8- اين مجالس از ديگر مجالس اشرف و افضل است.(23)
پي نوشت ها:
1- بحارالانوار، ج44، ص289 و كامل الزيارات باب32، ص101
2- بحارالانوار /278/44/ امالي صدوق مجلسي 17/ ص68
3- منتهي الآمال ، ج 1، ص 538
4- منتهي الآمال ، ج 1، ص 539
5- منتهي الآمال ، ج 1، ص 540
6- منتهي الآمال ، ج 1، ص 541
7- منتهي الآمال ، ج 1، ص 542
8- منتهي الآمال ، ج 1، ص 543
9- منتخب طريحي/140/2
10- بحارالانوار /207/45، كامل الزيات باب26 ص81
11- بحارالانوار /293/44، عوالم /534/17
12- بحارالانوار /290/44، كامل الزيارات باب 32 ص102
13- بحارالانوار /305/44، تفسير امام حسن عسگري (عليه السّلام) ص369
14- بحارالانوار /207/45، كامل الزيارات باب 26 ص81
15- بحارالانوار /209/208/45، كامل الزيارات باب ص82
16- بحارالانوار /207/45، كامل الزيارات باب 26 ص81
17- بحارالانوار ، ج 45، ص 205 وكامل الزيارات ، باب 26، ص 79
18- ترجمه خصائص الحسينيه ، ص 257
19- بحارالانوار /278/44، امالي صدوق مجلسي 17 ص68
20- بحارالانوار /282/42، قرب الاسناد ص) 18
21- بحارالانوار /278/44، امالي صدوق ، مجلس 17، ص 68
22- بحارالانوار /292/44، كامل الزيارات باب 32ص103
23- ترجمه خصائص الحسينيه ، ص 256
برگرفته از سایت موسسه تحقیقاتی حضرا ولی عصر
